Υάκινθος - Η Ελληνική μυθολογία και ο χριστιανός άγιος του έρωτα που γιορτάζεται στ'Ανώγεια

Το όνομά του αποδόθηκε κατά τα ιστορικά χρόνια και σε έναν ωραίο νέο, τον οποίο αγάπησε σύμφωνα με τον μύθο ο Απόλλων, αλλά και ο Ζέφυρος, και πάνω στη διαμάχη των θεών, το παλικάρι βρήκε τον θάνατο.

Ανεβαίνοντας στον Ψηλορείτη και σε ύψος περίπου 1200 μ. ύπαρχει ένα λιτό, κυκλικό, πέτρινο εκκλησάκι, που θυμίζει τα μητάτα της περιοχής αφιερωμένο στον Άγιο Υάκινθο. Θεωρείται ο Άγιος του έρωτα, των αγνών αισθημάτων, της δημιουργίας και της έμπνευσης όχι ιδιαίτερα γνωστός στην υπόλοιπη Ελλάδα, όσο στην Κρήτη και μάλιστα στα Ανώγεια. Γιορτάζει κάθε χρόνο στις 3 Ιουλίου.

Η εκκλησία του Άγιου Υάκινθου στ’Ανώγεια

Ο Υάκινθος ήταν πρώτα πρώτα ένας προελληνικός θεός, θεός της βλάστησης και της γονιμότητας, που πέθαινε και ανασταινόταν κάθε χρόνο, εορταζόμενος με τριήμερες τελετές στη Σπάρτη, τα Υακίνθεια. Το όνομά του αποδόθηκε κατά τα ιστορικά χρόνια και σε έναν ωραίο νέο, τον οποίο αγάπησε σύμφωνα με τον μύθο ο Απόλλων, αλλά και ο Ζέφυρος, και πάνω στη διαμάχη των θεών, το παλικάρι βρήκε τον θάνατο. Λένε μάλιστα πως ο δίσκος που έριχνε με τον Απόλλωνα ο νέος στράφηκε από τον θεό του ανέμου εναντίον του. Άλλοι λένε πως μία μέρα καθώς ο Απόλλωνας μάθαινε στον Υάκινθο δισκοβολία, του ξέφυγε ο δίσκος και τον χτύπησε. Από το αίμα του ο Απόλλωνας έπλασε το γνωστό λουλούδι.

Nicolas-Rene Jollain – Ο θάνατος του Υάκινθου (1769)

Ο Άγιος Υάκινθος

Ο Άγιος Υάκινθος, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, υπήρξε θαλαμηπόλος του αυτοκράτορα Τραϊανού, ο οποίος του ζήτησε να απαρνηθεί τον Χριστό. Εκείνος αρνήθηκε και φυλακίστηκε 12 χιλιόμετρα νότια από τα Ανώγεια της Κρήτης, στην ορεινή περιοχή Φούρνοι, όπου του έδιναν φαγητά ποτισμένα με το αίμα ζώων που είχαν θυσιαστεί σε είδωλα (Ειδωλόθυτα δηλ. κρέατα από παγανιστική θυσία). Ο Άγιος αρνήθηκε το φαγητό επί σαράντα ημέρες και τελικά πέθανε από ασιτία το 117 μ.Χ., σε ηλικία 21 ετών. Οι φρουροί του βρήκαν στο κελί του αγγέλους που κρατούσαν λαμπάδες να τον στεφανώνουν. Ο αυτοκράτορας Τραϊανός, κατά την ελληνορθόδοξη παράδοση, έδωσε εντολή να πετάξουν το λείψανό του στα θηρία, αλλά το φύλασσαν άγγελοι και τα θηρία δεν το πείραξαν. Τελικά, το λείψανο ετάφη στην πατρίδα του, την Καισάρεια, από έναν συγκλητικό που του ξαναέδωσε το φως του.

Αποκριές και αποκριάτικα έθιμα στην Κρήτη

Στα Υακίνθεια, σε ένα συγκερασμό της αρχαιοελληνικής και της χριστιανικής γιορτής, κάθε καλοκαίρι, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τιμώνται η νιότη και η αγάπη, με πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις, που διαρκούν τρεις ημέρες. Έχουν εξελιχθεί, μάλιστα, σε θεσμό και αποτελούν πόλο έλξης επισκεπτών και μουσικών από την Κρήτη και άλλες περιοχές της Ελλάδας, αλλά και όλη τη Μεσόγειο.

Στο μουσικό κομμάτι των εκδηλώσεων έντονη είναι η σφραγίδα του Λουδοβίκου των Ανωγείων, διοργανωτή των Υακινθείων από το 1998, που με το δικό του ιδιαίτερο, χαρισματικό τρόπο τραγουδά τον έρωτα και την προσδοκία του.

Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων (Γιώργος Δραμουντάνης)

Η ιστοσελίδα των Υακινθείων ξεκινά με σύντομο κείμενο για τον ωραίο Υάκινθο που ρίχνει το δίσκο μαζί με τον Απόλλωνα προκαλώντας τη ζήλια του Ζέφυρου. Και μιας και ο Άγιος θεωρείται ο δικός μας Άγιος της Αγάπης και του Έρωτα ο Λουδοβίκος συμπληρώνει:

Ο έρωτας έχει τελικά πολλά διαφορετικά πρόσωπα. Κι αν ένα από αυτά γιορτάζει τον Φλεβάρη, υπάρχει κι εκείνο του Υάκινθου που τιμάται το καλοκαίρι. Ο Άγιος Υάκινθος με τον Βαλεντίνο δεν είναι διαφορά αντίθεσης, απλά διαφορά. Στον Βαλεντίνο κόβουνε τα τριαντάφυλλα και τα προσφέρουνε για αγάπη στα κορίτσια τους. Εμείς παίρνουμε το χέρι του κοριτσιού και το οδηγούμε εκεί που είναι τα τριαντάφυλλα και του τα δείχνουμε, δεν τα κόβουμε ποτέ. Ο Άγιος Υάκινθος δεν είναι ο Άγιος των ερωτευμένων, αλλά εκείνων που έχασαν και εκείνων που ελπίζουν να βρουν. Ο έρωτας έτσι κι αλλιώς είναι θεϊκή επίσκεψη και η ζωή, γενικότερα, μια γιορτή, όπου είμαστε όλοι καλεσμένοι. Επτακόσιες είκοσι χιλιάδες (720.000) ώρες που είναι τα 80 χρόνια ζωής δεν είναι αρκετές για να γεράσουμε… ο Άγιος Υάκινθος σαν ιδεολογία λέγεται με τρεις κουβέντες: ο Άγιος των αισθημάτων, της ανάμνησης και της προσδοκίας τους. Γι’ αυτό τους λέω, όταν θα πηγαίνετε στον Άγιο Υάκινθο θα ανάβετε δυο κεριά, ένα στην ανάμνηση και ένα στην προσδοκία. Σ’ έναν τέτοιο χώρο παράκλησης οφείλω, από τη μια, να θυμηθώ μιαν αγάπη μεγάλη που έχασα, αλλά μπορώ από την άλλη, να παρακαλέσω να με επισκεφθεί πάλι το αίσθημα. Επομένως, δεν είναι ο Άγιος του Έρωτος ο Υάκινθος, αλλά ο Άγιος της ανάμνησης των αισθημάτων και της προσδοκίας τους, αλλά και ο Άγιος της μοναξιάς και του συγκρατημένου πάθους.

"...διατάσσομεν την ΙΣΟΠΕΔΩΣΙΝ τούτων και την εκτέλεσιν παντός άρρενος Ανωγειανού" - Το Ολοκαύτωμα των Ανωγείων