Τα μοναστήρια της Κρήτης – Φωτεινά μονοπάτια (ντοκιμαντέρ)

Η σειρά ντοκιμαντέρ «Φωτεινά Μονοπάτια» αποτελεί ένα οδοιπορικό στους πιο σημαντικούς θρησκευτικούς προορισμούς της Ελλάδας και όχι μόνο. Οι προορισμοί του εξωτερικού αφορούν τόπους και μοναστήρια που συνδέονται με το Ελληνορθόδοξο στοιχείο και αποτελούν σημαντικά θρησκευτικά μνημεία. Σκοπός της συγκεκριμένης σειράς είναι η ανάδειξη του εκκλησιαστικού και μοναστικού θησαυρού, ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής ζωής της χώρας μας.Πιο συγκεκριμένα, δίνεται η ευκαιρία στους τηλεθεατές να γνωρίσουν ιστορικά στοιχεία για την κάθε μονή, αλλά και τον πνευματικό πλούτο που διασώζεται στις βιβλιοθήκες ή στα μουσεία των ιερών μονών. Αναδεικνύεται επίσης, κάθε μορφή της εκκλησιαστικής τέχνης: όπως της αγιογραφίας, της ξυλογλυπτικής, των ψηφιδωτών, της ναοδομίας. Επίσης, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, παρουσιάζονται πτυχές του καθημερινού βίου των μοναχών.

Η Κρήτη, από τους πρώτους αιώνες της εξάπλωσης του Χριστιανισμού, αποτέλεσε ιδανικό τόπο για τον ασκητισμό και το μοναχισμό. Μοναστήρια, ερημητήρια, ναοί σε φαράγγια και σπήλαια, αποτέλεσαν τους χώρους σκληρής άσκησης. Μέχρι και σήμερα, συνεχίζουν να μεταφέρουν μ’ έναν τρόπο μυστικό και συνάμα μυστηριακό, τη μακραίωνη συμβολή του Χριστιανισμού στην ιστορική πορεία του τόπου.

➥ Τα ντοκιμαντέρ, τα ανακαλύψαμε στο Movio.Club

Η σειρά παρουσιάζει μοναστήρια της Κρήτης σε 3 διαφορετικά επεισόδια.

 

Ι.Μ. Οδηγήτριας Γωνιάς, Ι.Μ. Γουβερνέτου

Το Μοναστήρι της Παναγίας Οδηγήτριας Γωνιάς, είναι ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Παναγίας στην Κρήτη. Σύμφωνα με την παράδοση, από τον 9ο αι. υπήρχε η Μονή του Αγίου Γεωργίου, κοντά στην παραθαλάσσια θέση Μένιες του Ακρωτηρίου.
Εξαιτίας όμως, των συχνών επιδρομών των πειρατών, τον 13ο αιώνα, το μοναστήρι μεταφέρεται νοτιότερα, σε ένα ύψωμα, πάνω από τη σημερινή μονή.
Στο μοναστήρι, υπάρχει μουσείο στο οποίο φιλοξενούνται σπουδαία κειμήλια, σεβάσματα της πίστεώς μας.

Η Ιερά Μονή Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου, είναι από τα πιο παλιά μοναστήρια της Κρήτης.
Χαρακτηρίζεται, ως το Άγιον Όρος της Δυτικής Κρήτης.
Βρίσκεται περίπου 19 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Χανίων. Είναι χτισμένη σε μια πετρώδη τοποθεσία, στην είσοδο του Φαραγγιού Αυλάκι.
Μοιάζει με ενετικό φρούριο και έχει τέσσερις πύργους στις γωνίες του.
Το μοναστήρι χτίστηκε πριν το 1537.
Ως ιδρυτής της μονής, θεωρείται ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, ο οποίος έζησε σε μια σπηλιά, μέσα στο φαράγγι.

Στη δημοσιογράφο της σειράς «Φωτεινά Μονοπάτια», Ελένη Μπιλιάλη, μιλά ο Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου, κ.κ. Αμφιλόχιος, καθώς επίσης και ο ηγούμενος της Ι. Μ. Γουβερνέτου, π. Ειρηναίος.

 

Αγιοφάραγγο & Ι.Μ. Χρυσοπηγής

Στον ορεινό όγκο των Αστερουσίων Ορέων, στο Όρος της Σιωπής, βρίσκεται το ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Οδηγήτριας. Είναι χτισμένο, σε οχυρή θέση, στη νοτιοδυτική πλευρά της οροσειράς των Αστερουσίων. Το Μοναστήρι της Παναγίας Οδηγήτριας θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κρήτης. Αποτέλεσε ιστορικό αλλά και καλλιτεχνικό κέντρο, μεγάλης ακτινοβολίας. Στην Ιερά Μονή Οδηγήτριας δημιουργήθηκαν τα αριστουργήματα της Κρητικής ζωγραφικής του 15ου αιώνα, όπως π.χ. του ζωγράφου Αγγέλου (Άγγελος Ακοτάντος).
Τα Αστερούσια Όρη, αποτέλεσαν τη σημαντικότερη κοιτίδα του ασκητισμού στην Κρήτη, με κέντρα το Αγιοφάραγγο και το Μάρτσαλο.
Το Αγιοφάραγγο βρίσκεται νότια της Μονής Οδηγήτριας και δημιουργήθηκε από τις κοίτες δύο ρεμάτων. Στη μεγαλύτερη διαδρομή του φαραγγιού υψώνονται τεράστιοι κάθετοι βράχοι, με πολλές σπηλιές. Σ’ αυτές τις σπηλιές έζησαν ασκητές και ερημίτες.

Η σειρά ντοκιμαντέρ «Φωτεινά Μονοπάτια» ακολουθεί την πορεία προς το Αγιοφάραγγο και επισκέπτεται τον σπηλαιώδη ναό της Αγίας Κυριακής αλλά και το ναό του Αγίου Αντωνίου, ο οποίος αποτέλεσε το κέντρο του ασκητισμού της περιοχής.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη των Χανίων, βρίσκεται η Ιερά Μονή της Χρυσοπηγής. Είναι αφιερωμένη στην Παναγία, τη Ζωοδόχο Πηγή. Η Μονή χτίστηκε το 1580, την τελευταία περίοδο της Ενετοκρατίας στην Κρήτη. Την πρώτη περίοδο της ίδρυσής της συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό βιβλίων και έγινε σπουδαίο πνευματικό κέντρο. Πολλοί μοναχοί απ’ όλη την Κρήτη μόνασαν σ’ αυτήν. Για τρεις και περισσότερους αιώνες αποτέλεσε πηγή πνευματικής ζωής, προσευχής και κοινωνικής δράσης. Τον 19ο αιώνα το μοναστήρι αναστηλώθηκε και επανδρώθηκε. Κατά τη διάρκεια όμως του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου υπέστη σοβαρές καταστροφές από τους Γερμανούς κατακτητές της Κρήτης.
Η Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, με σεβασμό στην παράδοση αλλά και στο φυσικό τοπίο, ανέλαβε την αναστήλωση του παλαιού μετοχιού της Αγίας Κυριακής. Η περιοχή του μετοχιού είναι προστατευόμενος βιότοπος με πυκνή βλάστηση και πολλά σπηλαιώδη παρεκκλήσια, στα οποία οδηγούν κατάλληλα διαμορφωμένα μονοπάτια.
Η βιολογική γεωργία εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της Μονής για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ακολουθώντας τη μακραίωνη μοναστική ιστορία και παράδοση του τόπου, στο Μοναστήρι της Χρυσοπηγής βιώνεται μέχρι και σήμερα το μυστήριο της μοναχικής ζωής μέσα από τη λατρεία και την άσκηση.

Στο ντοκιμαντέρ μιλούν -με σειρά εμφάνισης- οι: ιερομόναχος Παρθένιος (ηγούμενος Ι.Μ. Παναγίας Οδηγήτριας), μοναχός Μακάριος (Ι.Μ. Παναγίας Οδηγήτριας), γερόντισσα Θεοξένη (ηγουμένη Ι. Μονής Χρυσοπηγής) και μοναχή Θεοσέμνη (Ι. Μονή Χρυσοπηγής).

 

Ιερά Μονή Αρκαδίου & Ιερά μονή Πρέβελη

Ιερά Μονή Αρκαδίου. Το Ιερότερο Σύμβολο της Κρητικής ελευθερίας. Η ιστορική Μονή, βρίσκεται σε απόσταση 23χλμ. από το Ρέθυμνο στη βορειοδυτική πλευρά του.
Πότε ακριβώς ιδρύθηκε το Μοναστήρι, δεν είναι εξακριβωμένο.
Σύμφωνα με την παράδοση, θεμελιώθηκε από τον Ηράκλειο και ανοικοδομήθηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Αρκάδιο τον 5ο αι., από τον οποίο πήρε και το όνομά του.
Κατά μία άλλη εκδοχή, ιδρύθηκε από κάποιον μοναχό Αρκάδιο και γι’ αυτό ονομάστηκε Μονή Αρκαδίου.
Η ιστορική πορεία της Μονής Αρκαδίου και η συμμετοχή της σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του τόπου ήταν ανάλογη με την πνευματική της προσφορά.
Από την 3η δεκαετία του 19ου αι., άρχισε να εξελίσσεται σε αξιόλογη θρησκευτική και εθνική εστία.
Στη Μονή Αρκαδίου, έλαβε χώρα το δραματικότερο γεγονός της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης: το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου!

Το δεύτερο Μοναστήρι που επισκέπτονται τα «Φωτεινά Μονοπάτια» και η Ελένη Μπιλιάλη σε αυτό το επεισόδιο, είναι η Ιερά Μονή Πρέβελη.
Το ιστορικό Μοναστήρι βρίσκεται πολύ κοντά στο πανέμορφο φοινικόδασος της παραλίας Πρέβελη.
Κατά την περίοδο των μεγάλων επαναστάσεων της Κρητικής Ιστορίας, το Μοναστήρι βρέθηκε στο κέντρο των απελευθερωτικών αγώνων και γνώρισε επανειλημμένες καταστροφές από τους Τούρκους. Διετέλεσε τόπο συγκέντρωσης και αποφάσεων.
Ένα ασφαλές καταφύγιο των διωκόμενων Ελλήνων και συμμάχων. Το όνομά του προήλθε πιθανότατα από τον ιερομόναχο Ακάκιο Πρέβελη, που υπήρξε ο ανακαινιστής της Μονής.
Οι πρώτες αρχές του Μοναστηριού, χάνονται μέσα στα βάθη της ιστορίας. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο πρώτος πυρήνας του ιδρύθηκε κατά τη Β΄ Βυζαντινή Περίοδο της Κρήτης.

Για την ιστορία που συνοδεύει αυτά τα δύο Μοναστήρια της Κρήτης, μιλούν στην Ελένη Μπιλιάλη, ο Αρχιμανδρίτης και ηγούμενος της Ι.Μ Αρκαδίου, Τίτος Βαμβακάς, ο ιερομόναχος Θεολόγος Παπαλεβυζάκης και ο πατήρ Ελευθέριος, ιερέας στην Ι.Μ Πρέβελη.

Ακολούθησε το Cretans στο Google News και στο Facebook

ΣΤΕΙΛΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΣΟΥ